Kıdem tazminatı nedir? İş veren ile işçi arasında kurulan iş hayatı, iş akdinin doğru bir şekilde sağlanabilmesi adına birçok durum vardır. Bu durumların başına gelen en önemli konulardan biri de kıdem tazminatıdır. Kıdem tazminatı nedir? Kimler başvuru yapabilir gibi merak edilen konu başlıklarını bu yazımızda topladık. İş akdi, iş veren ile işçi arasındaki ilişkideki hakların belirlenmesi ve hakların korunması için önemlidir.
İşçi ile işveren arasındaki ilişkinin doğru bir şekilde sağlanabilmesi için gerekli olan iş akdi, onaylandıktan sonra işçi ile işveren arasındaki yasal haklar başlar. İşçi ile işveren arasındaki bu ilişkinin bitmesi ardından hem işçi için hem de işveren için belirli sorumluluklar ve karşılıklı haklar doğar.
İşveren ve işçi arasındaki ilişkinin bitmesinden dolayı ortaya çıkan haklardan biri de kıdem tazminatıdır. Kıdem tazminatı, işçinin çeşitli nedenlerden dolayı işini kaybetmesi haline işveren tarafından işçiye verilen toplu paradır. Kıdem tazminatının miktarı, içinin yıpranma payının karşılığı, yeni bir iş edinirken karşılanabilecek zorluklar ve işçinin iş yerine sağlamış olduğu katkılara bağlı olarak hesaplanır ve belirlenen ücret işçiye verilir. Kıdem tazminatını bir diğer deyişle işçiye verilen tazminat türü olarak söylemek yanlış olmayacaktır.
Kıdem tazminatı, işçinin iş yerinde çalıştığı süre boyunca kazanmış olduğu kıdemi karşılığına, belirli şartlara uygun olunması durumunda işçiye verilen tazminattır. Kıdem tazminatına başvuruda bulunmak isteyen kişilerin belirli şartlara uygun olmaları gerekir. İşçinin yasal olarak belirlenmiş olan koşulları taşıması halinde iş yerinde çalıştığı sürenin hesaplanması halinde işçiye ödenen tazminattır.
Kıdem tazminatı almak için kişilerin uygun görülmeleri gereken başvuru şartları aşağıdaki gibidir;
Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır? Kıdem tazminatı almak isteyen işçiler alabilecekleri tazminatını önceden hesaplamak isteyebiliyorlar. Kıdem tazminatı iş başlangıç tarihi, işten ayrılma tarihi, brüt ücret ve aylık yardımlar olarak hesaplama yapılır. Kıdem tazminatının miktarı çeşitli durumlara bağlı olarak değişkenlik göstereceği için tazminat hesaplaması yaparak ne kadar tazminat alabileceğinizi öğrenmeniz mümkündür.
Kıdem tazminatı hesaplaması yapmak için Google arama çubuğuna “Kıdem Tazminatı Hesaplama Programı 2023” yazarak arama yapabilir ve arama sonuçlarında çıkan hesaplama programlarını kullanarak işleminizi kolay bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz.
Kıdem Tazminatı Hesaplamak İçin Tıklayın…
Kıdem tazminatı miktarı, işçinin iş yerinde çalışma süresi başta olmak üzere birçok nedene bağlı olarak değişmektedir. Ancak kıdem tazminatının en düşük miktarı 22.01.2023 tarihinde Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan Mali ve Sosyal Haklar başlıklı ve 903791 sayılı Sıra No:4 Genelge ile belirlenen kıdem tazminatının tavan miktarı 10.848,59 TL olmuştur.
İşten ayrılmak isteyen veya ayrılmış olan kişiler kıdem tazminatı almak için başvuru yapmak isteyebiliyorlar. Kıdem tazminatı başvurusunda bulunmak için kıdem tazminatı dilekçesi hazırlamak ve ilgili kuruma başvuru yapmak gerekir. Kıdem tazminatı dilekçe örneği ile dilekçeyi nasıl hazırlayabileceğiniz hakkında bilgi alabilirsiniz.
Kıdem tazminatı dilekçeleri talep türüne bağlı olarak değişkenlik gösterir. Kıdem tazminatı örnekleri aşağıdaki gibidir;
Yukarıdaki gruplardan hangisine giriyorsanız o gruba ait dilekçe örneğini tamamlamalısınız.
Kıdem tazminatı almak isteyen kişiler işten ayrıldıktan sonra tazminat başvurusunda bulunmaları için 5 yıl süreleri bulunmaktadır. 5 yıl içerisinde kıdem tazminatı başvurusunun yapılmaması halinde hak talep edilmesi oldukça zordur.
Ayrıca işyerinden ayrılacak işçinin de çalışma süresine bağlı olarak işyerine işten ayrılmak istediğini belirtmesi gerekir. İşçinin hizmet süresinin 6 ay ve daha az olması durumunda 2 hafta önce, 6 ay ile 1,5 yıl arasında ise 4 hafta, 1,5 yıl il 3 ayıl arasında ise 6 hafta ve 3 yıldan fazla ise 8 hafta öncesinden işyerinden ayrılacağını işverene bildirmesi gerekmektedir.
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen kıdem tazminat tavanı 2019 yılı için 6.380 TL, 2020 yılı için 6,730 TL, 2021 yılı için 8,651 TL olurken 2023 yılın için ise 10.848,59 TL olmuştur. Kıdem tazminatı işçinin mevcut işyerinde çalıştığı süre, iş yerine kattığı katkı gibi çeşitli durumlara bağlı olarak belirlenir. Bu nedenle kıdem tazminatının tavan fiyatı belirli olurken kıdem tazminatının sınırı belirli değildir.
Kıdem tazminatı almak isteyen vatandaşlar alabilecekleri kıdem tazminatını hesaplamak için hesaplama programı kullanabilirler. Hesaplama programına Google arama motorundan kolay bir şekilde öğrenmeniz mümkündür.
İş hayatına atılan herkesi ilgilendiren konulardan biri de kıdem tazminatıdır. Kıdem tazminatı, 4857 sayılı İş Kanunu ile belirli şartlar altında çalışanlara maddi güvence anlamında işveren tarafından işçiye verilecek olan paradır. 1457 sayılı İş Kanunu’nun 14. Maddesine göre, işçinin işe başlamış olduğu tarihten itibaren çalışmaya son verdiği süre göz önüne alınarak, hizmet akdinin devam süresi boyunca her geçen yıl ve ay için işveren tarafından çalışana ödenecek olan tazminattır.
Kıdem tazminatı ilk olarak 1936 yılında 3008 sayılı İş Kanunu ile hukuksallaştırılmıştır. Kıdem tazminatı düzenlemesi ise 3008 sayılı iş kanunun yürürlükte kalığı süre boyunca, 931 sayılı İş Kanunu ve bunun iptali üzerine yürürlüğe eklenen 1475 sayılı İş Kanunun çıkarılması ile değişikliklere uğraşmıştır.
Vekalet, bir kişinin başka bir kişiye kendi adına işlem ve iş yapabilmesi için vermiş olduğu yetkiye denir. Kişinin kendi rızası ile başkasının kendi yerine işlem yapmasıdır. Vekil olarak atanan bu kişilerin yetkileri, vekalet içeriğine göre değişkenlik göstermekle beraber araç vekaleti, ev vekaleti, arsa vekaleti gibi çeşitlilik göstermektedir.
Ayrıca birçok sosyal yardım projesinde hak sahiplerine verilecek olan sosyal yardımlarda vekalet yolu ile başvuru sahibinin yerine bir başkası alabilmektedir. Bu bağlamda kıdem tazminatı almak isteyen kişiler vekalet yolu ile bir başkasına aktarılmasını veya bir başkasının hak sahibi adına parayı almasını isteyebiliyorlar.
Kıdem tazminatı işçi adına verileceği için yalnızca işçi tarafından alınabilmektedir. Ayrıca kıdem tazminatı hesaplaması için hizmet süresi göz önüne alınarak doğru bir şekilde hesaplama yaptırılmaktadır. Bu durum göz önüne alınarak hesaplama işlemini bir avukata yaptırmanız önemlidir. Aksi duruma açacağınız davanın reddedilmesi durumunda karşı tarafa vekalet ücreti ödemesi yapılması gerekir.
Kıdem tazminatı almak isteyen işçiler tazminatın vergilendirilmesi konusunu merak etmektedir. Kıdem tazminatına tavan miktarı üzerinden hesaplanarak yalnızca binde 8 oranında damga vergisi alınır. Tavan miktarını aşan kısım kıdem niteliği taşımaz. Bu nedenle gelir vergisi kıdem tazminatında tavanı aşan kısım söz konusu olmaktadır.
Kıdem tazminatı, işçinin belirli bir süre boyunca çalıştığı iş yerinden çeşitli durumlara bağlı olarak ayrılması ve şartlara uygun görülmesi halinde işçiye işveren tarafından verilen tazminat türüdür. Kıdem tazminatı, İş Kanunu’na tabi çalışanların hak etmiş olduğu tazminatının iş akdinin sona erdiği tarihte peşin olarak ödenmesi gereken bir tazminattır. Kıdem tazminatı ödenmesi gereken sürede ödenmemesi halinde bankalarca uygulanan en yüksek mevduat faizi eklenerek işçiye verilmesi gerekir.
Kıdem tazminatını almak isteyen kişilerin, mevcut iş sözleşmesinin en az 1 yıl sürmesi gerekir. Kıdem tazminatına hak kazanılabilmesi için kanun ile belirlenmiş olan şartlar altında işten ayrılmış olunması gerekir. Bu bağlamda, işveren çalışana kıdem tazminatını ödemesi gerekmektedir.
Kıdem tazminatı şartlara uygun olan ve tazminat almak isteyen kişilerin dilekçe hazırlayarak ilgili kuruma dilekçeyi teslim etmeleri gerekir. Kıdem tazminat dilekçesini hazırladıktan sonra ikametgahınızın bulunduğu bölgeye ait hizmet vermekte olan Sosyal Güvenlik Kurumuna giderek dilekçeyi teslim etmeniz gerekir.